قلعه کوچک چورس

در دامنه تپه قلعه بزرگ چورس آثار حجاری نقش صلیب بر روی تخته سنگی به چشم می خورد با توجه به فرم و نقش صلیب گویای سکونت ارامنه بعد از اورارتورها در روزگاران گذشته در این منطقه بوده است وضمنا تخته سنگی که به گفته اهالی دارای نقش گلدان و گل بوته بوده است امروزه در محل اصلیش جا بجا گردیده بطوریکه سطح منقوش سنگ دیده نمی شودو این دوره به تاریخ قرون وسطی مربوط می شود.

همچنانکه دکتر ولفرام کلایس آلمانی در حفاری های بسطام به قشر سوخته زغال و خاکستر اشاره کرده است از این قشرهای زغال و خاکستر در قلعه بزرگ چورس که بر اثر حفاری های غیر مجاز بیرون آمده به وفور دیده می شودو اینگونه آثار و بنا به سکونت ارامنه در این روستابر می گرددو اکثرارامنه اعتقاد دارندکه نیاکان و اجداد ما روزی در این روستا زندگی می کردنداز جمله دکتر نازلو کارشناس میراث فرهنگی که هم اکنون در آمریکا زندگی می کندو خصوصا ارامنه بعد از اورارتورهاتا دوره هخامنشیان بعد از پارسها و مادها مقام سوم را داشتندو با توجه به این شواهد چورس در روزگار ارامنه حضور فعال و چشمگیری داشته است.که بعدها به تدریج روستا را ترک کرده و جای خود را به اقوام مهاجر خصوصا از طسوج،علمدار،نازک وروستاهای ماکودر زمانهای مختلف به دلیل آبادانی و رونق این روستا راهی این روستا شده اند.

وجودقلعه ی قدیمی بزرگ چورس و با یک نگاه عمیق بر قلعه ای که بر روی تپه ای و استحکامات ارامنه بر روی آن ساخته شده پی می بریم که این کوهها طبیعی نبود ه و زمانی از آنها به عنوان استحکامات نیرومند در برابرهجوم دشمنان استفاده می شده است.